Verlossing, verlorenheid, wedergeboorte: het zijn grote thema’s, belangrijk in de Bijbel, sterk aanwezig in literatuur, maar moeizaam aanwezig in prediking en catechese. Durven we nog te spreken over wat een verloren leven is? En wat is een verlost leven? Wat is het verschil tussen een leven met Christus en een leven zonder Christus? Kun, durf of wil je daarover communiceren, en hoe doe je dat?

Daarmee is de missionaire vraag ook een zelfkritische vraag. Soms denken we in de kerk dat we tijdgenoten vooral bereiken via de wat mellow thema’s. Maar misschien is het wel anders. Misschien krijg je juist contact wanneer je grondwoorden uit het christelijk geloof zo verwoordt dat ze herkenbaar zijn in levens van tijdgenoten.

In deze training bespreken we twee romans waarin verlossing, verlorenheid en wedergeboorte naar voren komt én denken we na over de wijze waarop deze thema’s homiletisch, theologisch en hermeneutisch aan de orde komen in de prediking. Dat laatste doen we aan de hand van preken die deelnemers zelf schrijven. De training staat onder leiding van literatuurcriticus dr. Tjerk de Reus en theoloog dr. Kees van Ekris. Medewerking wordt verleend door ds. Hanneke Ouwerkerk en dr. Paul Visser. De preekanalyse-sessies worden vormgegeven via de Areopagus-methode van preekvoorbereiding en -analyse.

De eerste roman die besproken wordt is Jack van Marilynne Robinson. Een roman over een troubleshooter, een mens die zichzelf gedoemd vindt tot mislukking en verlorenheid. Eigenlijk is Robinson in die roman bezig met de vraag of een leven verdoemd kan zijn, alsmede met de vraag hoe verlossing gebeurt en wat het is. Spannende vragen. Soms lijkt het alsof we er in de kerk bang voor zijn, terwijl ze in literatuur en in mensenlevens spelen. Er zijn heel wat tijdgenoten die mislukking op mislukking meemaken, en stilletjes daarover conclusies trekken over zichzelf. Hoe neem je dat mee in je prediking?

De tweede roman is Regeneratie van Eva Coolen: een roadnovel. Twee meisjes, zestien en zeventien jaar oud, rijden een week lang in een rode auto over de grote weg. Van hotel naar hotel. Pas gaandeweg ga je doorkrijgen wat er speelt. Twee meiden die elkaar kennen van achter de kassa in de supermarkt, die hun draai proberen te vinden in een leven dat eisen stelt. Bijvoorbeeld in een model als Kylie Jenner, met haar perfecte lichaam. De roman gaat over regeneratie, wedergeboorte of herschepping. Een poging om een oude komaf te ontvluchten en een nieuw ik te ontwerpen. Het is bij vlagen aandoenlijk en ontroerend. Hoe verhouden theologische grondwoorden uit het geloof zich tot deze levensechte zoektocht?

Programma

4 oktober 2021, 14.00-16.30 uur: Bespreking van de roman Jack
15 november 2021, 14.00-16.30 uur: Preekbespreking en -analyse
17 januari 2022, 14.00-16.30 uur: Bespreking van de roman Regeneratie
28 februari 2022, 14.00-16.30 uur: Preekbespreking en -analyse

Voorbereiding

Elke sessie wordt voorbereid door de deelnemers: de romans worden gelezen, mede aan de hand van enkele analytische vragen. Na de plenaire romanbesprekingen wordt steeds binnen drie weken een preek geschreven waarin de thematiek uit de desbetreffende roman wordt verwerkt. De perikoopkeuze is vrij. In intervisiegroepen van drie personen worden de preken vervolgens eerst onderling uitgewisseld, waarna tijdens de gezamenlijke sessies delen van preken worden besproken door de betrokken trainers, om van en met elkaar te leren. Elke deelnemer leest dus beide romans en levert twee preken aan.

Certificering

Wanneer aan alle opdrachten voldoende is vormgegeven (beoordeling door de trainers), ontvangen deelnemers een PE-certificaat van 2 EC van de afdeling Permanente Educatie Predikanten van de Theologische Universiteit Kampen. Aan PEP-studieactiviteiten kan door PKN-predikanten worden deelgenomen in het kader van het studieverlof onder eigen regie binnen de PE.

Organisatie

De training wordt georganiseerd door Areopagus/IZB en PEP. Opgave loopt via PEP.

Praktische informatie

Prijs: € 295,- (romans zelf aanschaffen)
Omvang: 2 EC (56 uur: 18 uur lezen en analyse romans; 10 uur training; 28 uur preken maken en intervisie)
Locatie: De Wittenberg te Zeist
Aantal deelnemers: min. 15 – max. 21 of 27 personen (afhankelijk van geldende coronamaatregelen)

Over de trainers

Tjerk de Reus is literatuurcriticus en gepromoveerd op een studie over Ad den Besten (Ad den Besten. Deelbiografie 1923-1955. Skandalon 2018).

Kees van Ekris is programmaleider van Areopagus/IZB. Hij promoveerde in 2018 op Making See. A Grounded Theory of the prophetic dimension in preaching (Lit 2018).

Hanneke Ouwerkerk is predikant te Schoonhoven, betrokken bij de visiegroep van Areopagus en ze bereidt een proefschrift voor over de receptie van Calvijn in het werk van Marilynne Robinson.

Paul Visser is predikant in Rotterdam en trainer bij Areopagus/IZB. Hij promoveerde in 1997 op Bemoeienis en getuigenis. Het leven en de missionaire theologie van Johan H. Bavinck.