Cursus voor predikanten, kerkelijk werkers, kerkenraadsleden en gemeenteleden

Wil jij …

  • in een lastige situatie zodanig reageren dat er geen brandstof wordt gegeven aan een conflict?
  • begrijpen waar emoties vandaan komen bij jezelf en bij de ander?
  • in jezelf de emotie herkennen die veroorzaakt wordt door eigen behoefte en openstaan voor de behoefte achter de emotie van anderen?
  • … daardoor conflicten voorkomen, meer rust en vrede ervaren in jezelf en in verbinding blijven met de ander?
  • empathisch kunnen luisteren, ook in moeilijke gesprekken?
  • je valkuilen bij het luisteren naar anderen vermijden?
  • je eerlijk kunnen uiten en tegelijkertijd in verbinding blijven met de ander(en)?
  • herkennen wanneer je eigen ego je dwarszit en hoe je jezelf dan herpakt?

… volg dan de Basiscursus Geweldloze Communicatie in de kerk!

Waarom een cursus geweldloze communicatie in de kerk?

Zowel predikanten als kerkelijk werkers ervaren vaak stress. Meer dan 50% van de predikanten in Nederland geeft aan dat hun werk een negatief effect heeft op het gezinsleven. Eenzelfde percentage stopt tijdelijk met het werk vanwege stress- en burn-out-klachten. Veel kerkenraadsleden moeten na een ambtsperiode echt bijkomen van alles wat ze hebben meegemaakt aan boosheid en conflicten. Sommige gemeentes worden letterlijk verscheurd door onenigheid.

Juist in de kerk zou je willen dat het anders gaat, willen we navolgers van Christus zijn. Elkaar liefhebben en helpen en steunen. In de kerk worden veel gesprekken gevoerd, ook in lastige situaties. Je wilt dat dan doen op een manier dat men zich getroost, gesterkt, bemoedigd en gehoord voelt. En toch … soms gaat het niet. Dan is er boosheid en staan we ineens elk met ons eigen gelijk tegenover elkaar. ‘Ik denk dat ik weet hoe het moet en luister niet meer naar de ander.’

Dat kan hard aankomen. We willen immers graag de vrede bewaren. Omdat we die opdracht ook lezen in de Bijbel. ‘Hou voor zover het van jou afhangt vrede met alle mensen’. Dat leidt ertoe dat je soms maar niks meer zegt, ‘om de lieve vrede’. En ook dat is niet bevredigend, het drijft je misschien steeds verder weg van je gemeente. Je voelt je eenzaam. ‘Nou ja, ze begrijpen mij toch niet. Laat ik maar niets meer zeggen.’

Wil jij leren om empathisch te luisteren, je eerlijk te uiten, de rust en vrede in jezelf te bewaren en daardoor ook open te blijven staan voor de inbreng van anderen? Dan kan de basiscursus Geweldloze Communicatie je daarbij enorm helpen.

Waarom het model van ‘Geweldloze Communicatie’?

Het gedachtegoed van Geweldloze Communicatie is zeer herkenbaar, inzichtgevend én vol praktische wijsheid. Deze visie is ontwikkeld door Marshall Rosenberg en wordt wereldwijd toegepast in de meest complexe en schrijnende conflictsituaties. In het boek Transforming Church Conflicts wordt het model bovendien vertaald naar een kerkelijke context. Beide boeken vormen de basis voor deze cursus, waarin je niet alleen je inzichten in communicatie enorm vergroot, maar ook in een veilige context en onder deskundige begeleiding kunt oefenen met het herkennen van emoties en behoeften, met empathisch luisteren en jezelf eerlijk uiten zonder dat er brandstof gegeven wordt aan een mogelijk conflict.

Trainer en coach Elly van Wageningen is gegrepen door het model: ‘Voor mij kwam zelfs de opdracht van Jezus om je vijanden lief te hebben door deze aanpak ineens een grote stap dichterbij. En hoe mooi zou het zijn als niet alleen de vrede in de kerk zou worden vergroot maar ook mensen buiten de kerk die liefde en vrede door jou heen ervaren.’

Hoe ziet de cursus eruit?

De basiscursus geweldloze communicatie bestaat uit vier dagdelen training en een ‘terugkomdagdeel’ voor het bespreken van jouw ervaringen. Je bestudeert twee inzichtgevende boeken en oefent in de dagelijkse praktijk van je werk in de kerk. Onderaan deze pagina vind je een uitgebreidere beschrijving van de inhoud per dagdeel.

Dagdeel 1: Empathisch luisteren
Het model van Geweldloze Communicatie komt in een notendop langs en we kijken hoe het model helpt om empathisch naar de ander te luisteren.

Dagdeel 2: Eerlijk uiten
Hier leren we eerlijk uiten als een tegenhanger van alles met de mantel der liefde te bedekken.

Dagdeel 3: Je oordeel omarmen en parkeren
Hoe het model van Geweldloze Communicatie helpt om vanuit je oordelen toch op een verbindende manier met de ander te communiceren.

Dagdeel 4: Gelijk hebben of gelukkig zijn?
We leren luisteren naar ieders behoefte en zoeken naar de beste strategie. Of zoals Marshall Rosenberg het verwoordde ‘wil je gelijk hebben of gelukkig zijn’.

Dagdeel 5: Casusbespreking
Dagdeel 5 is een interactief dagdeel waar we ingebrachte casussen uit een bijgehouden dagboek behandelen.

Over de trainer

Elly van Wageningen is ervaren trainer en coach geweldloze communicatie. ‘Vrede ervaren en bewaren is een diep innerlijk proces én ook gewoon oefenen met alle mensen om je heen’.

Uitgebreide cursusinformatie

Dagdeel 1: Empathisch luisteren
We bestuderen in kort bestek het hele model van geweldloos communiceren. Wat zijn die vijftig universele menselijke behoeften en hoe werken die door in het handelen van mij en anderen? Hoe kunnen deze inzichten mij al rust geven en mijn blik op mijn naaste veranderen? We leren hoe ons gevoel als een dashboardlampje ons bij onze behoeften kan brengen, waardoor we in emotionele situaties onszelf beter begrijpen en milder benaderen.

Ten slotte gebruiken we deze kennis over gevoelens en behoeften om empathisch te leren luisteren. Als we empathisch luisteren naar een ander voelt de ander zich gehoord en begrepen en kan zij of hij ook luisteren naar een ander. Lukt dat luisteren nog niet, dan is er nog meer empathie nodig. We oefenen de zeven stappen van empathisch luisteren. Deze manier van luisteren helpt je in elk moeilijk gesprek de juiste toon aan te slaan, liefde, begrip en mededogen te geven.

Dagdeel 2: Eerlijk uiten
We kijken naar de neiging in de kerken om zaken ‘met de mantel der liefde te bedekken’ en wat de gevolgen daarvan kunnen zijn. We leren daar een andere manier tegenover zetten: ‘eerlijk uiten’. Dat betekent niet dat je maar eerlijk van alles roept wat er in je opkomt … je leert op een kwetsbare en sterke manier aan te geven wat voor jou belangrijk is, op zo’n wijze dat je de verbinding houdt met de ander en met jezelf.

Dagdeel 3: Je oordeel omarmen en parkeren
Een conflict ontstaat vaak doordat je je aangevallen voelt. Iemand zegt iets waardoor je boos wordt, beledigd, je voelt je genegeerd of slecht behandeld. Hoe ga je om met deze gevoelens? Hoe leer je zodra je dit merkt jezelf te onderzoeken en de ware reden van je gevoel te achterhalen? En hoe helpt je dat om weer rust en vrede in jezelf te vinden en van daaruit ook de liefde en vrede voor de ander te kunnen ervaren? Dat oefenen we in het derde dagdeel.

Dagdeel 4: Gelijk hebben of gelukkig zijn?
Hoe kunnen verharde standpunten veranderen? in een aanpak waarbij we samen nadenken over een strategie die aan de behoefte van iedereen tegemoet kan komen. We leren luisteren naar ieders behoefte en zoeken naar de beste strategie. Of, zoals Marshall Rosenberg het verwoordde: ‘wil je gelijk hebben of gelukkig zijn?’.

Dagdeel 5: Casusbespreking
Na het vierde dagdeel houd je een dagboek bij van momenten waarop Geweldloze Communicatie jou hielp in de communicatie. Ook noteer je wanneer het juist niet liep zoals je had gehoopt. Je analyseert deze situaties. We bespreken samen deze voorbeelden en helpen elkaar op weg naar nog meer vrede in de kerk.

De boeken

De cursus is gebaseerd op de volgende twee boeken, die je tijdens de cursus bestudeert. Het Engelstalige boek Transforming Church Conflicts is een aanrader, maar mág je desgewenst overslaan; in dat geval is de omvang van de cursus slechts 1 EC (28 uur).

  • Marshall B. Rosenberg, Geweldloze Communicatie. Ontwapenend, doeltreffend en verbindend (8e druk 2021).
  • D. van Deusen-Hunsinger en T.F. Latini, Transforming Church Conflicts. Compassionate Leadership in Action (2013)

Voorbereidende opdrachten

Voorafgaand aan de basiscursus kon je deelnemen aan het Webinar ‘De vrede bewaren in de kerk’ op 13 oktober 2022 of je bekijkt de opname terug. Voorafgaand aan dagdeel 1 lees je hoofdstuk 1 t/m 7 uit Geweldloze communicatie van Marshall Rosenberg.

Tussen dagdeel 2 en dagdeel 3 lees je de resterende hoofdstukken 8 t/m 13 uit het boek Geweldloze communicatie van Marshall Rosenberg. Na dagdeel 4 kan je starten met het bestuderen van en reflecteren op het boek Transforming Church Conflicts van D. van Deusen-Hunsinger en T.F. Latini.

Omvang en certificering

De cursus heeft een omvang van 2 EC (56 uur) en bestaat uit 5 dagdelen training op locatie (12,5 uur), het (terug)kijken van een Webinar (1 uur), het lezen van twee boeken inclusief het maken van een reflectieverslag (35 uur) en het bijhouden van een dagboek met analyses van praktijksituaties (7,5 uur). Bij voldoende beoordeling van participatie en opdrachten ontvang je een certificaat van 2 EC. Zonder lezing van en reflectie op het boek Transforming Church Conflicts ontvang je bij voldoende beoordeling een certificaat van 1 EC.